Sütü üretmek için aldığımız yemci fiyatını kendi belirliyor, bizden sütü alıp işleyen fabrika sahibi süt ve süt ürünlerinin fiyatını kendi belirliyor ama büyük emeklerle sütü üreten çiftçinin emeğinin karşılığını başkaları belirliyor. Bu nasıl adalet?” dediler.
Tarım ve hayvancılık kenti olan ve nüfusunun büyük bölümü bu sektörden geçimini sağlayan Aksaray’da son 15 yıl içerisinde süt ve et hayvancılığına yapılan rekor yatırımlar Aksaray’ı süt ve et üretiminde Türkiye’nin en önemli merkezlerinden birisi haline getirirken son yıllarda yaşanan krizler sür üreticisinin canını yakarken yem üreticileri ile süt toplayan fabrikalara yaradı.
Özellikle süt fiyatlarının Ulusal Süt Konseyi (USK) adı verilen konsey tarafından belirlenmesi ve bu konseyde süt üreticinden çok fabrika sahiplerinin söz sahibi olması tepkileri artırırken son haftalarda yem fiyatlarına yapılan yeni zamlar üreticiyi çileden çıkartı.
Süt fiyatlarının belirlenmesinde herkesin söz sahibi olmasına karşılık üreticinin konuşma hakkının olmadığını ve fiyatın sabit şekilde uygulandığını ifade eden üreticiler yem ve fabrikaların aldıkları sütleri işledikten sonra sattıkları fiyatlarda herhangi bir sınırlama olmaması nedeniyle sadece sütü üreten sütte söz sahibi değil, sütü üretenden başka herkes bu işten para kazanıyor bu nasıl adalet? Diyerek yaptıkları açıklamalarda; “Aksaray’da son dönemde süt ve et üreticisi çok sıkıntılı günler geçiriyor. İstemese de küçül meye gidiyor. Et veya süt fiyatlarındaki en küçük bir hareketlenmeyi kendilerine fırsat bilen yem fabrikaları istedikleri oranlarda istedikleri gibi yem fiyatlarına zam yapıyorlar. Aynı şeyi sabah akşam mandıralarda bayram, izin ve dinlenme bilmeden üreten kişiler yapamıyor. USK denilen bir kurum süt fiyatlarına asgari ücret gibi günler süren görüşmelerin ardından zam kararı alıyor ve bu kişilerin aldıkları karar süt fiyatları konusunda belirleyici oluyor. Ama her ne hikmetse aynı uygulama yem fiyatlarında yok. Mesela Ulusal Yem Konseyini kurup yem fiyatlarını belirlemek süt fiyatlarını belirletenlerin aklına gelmiyor. Yemi kontrol altına alamadıkları sürece ülkede hayvancılık kalmayacak. Aksaray ve Aksaray’ın batısındaki alanlarda neredeyse mera kalmadı. Hayvancılık yapacak çiftçiler mecburen mandıralara kapattıkları hayvanlara bakmak zorunda. Bu maliyetler sürekli artıyor. Yeme zam geldi bugün veya “bir iki gün protesto edelim” demek gibi bir şansımız yok. O hayvanlar saatleri geldiğinde beslenmek zorunda.
Yem üreticilerinin dışında sütten milyonlar kazanan fabrika sahipleri de aynı konseyde söz sahibiymiş. Bu nasıl bir konsey. Bizden başka herkes hakkımızda karar veriyor. Bizim sütün fiyatı 3-5 kişi tarafından belirlenirken sütü toplayıp işleyenler istedikleri anda istedikleri miktarlarda peynir ve diğer süt ürünlerine zam yapıyorlar. Böyle devam eder ve yem fiyatları kontrol altına alınmazsa bu mandıralar ve çiftlikler tek tek yok olacak. Et ve sütte olduğu gibi fiyatların kontrol altında tutulması için gerekiyorsa Devlet tarafından ithal yem getirilerek piyasanın sütte olduğu gibi kontrol altına alınmasını istiyoruz. Büyük süt üreticileri haricindekilerin her biri artık bazı fabrikaların ucuz işgücü haline geldi. Çektiğimiz sıkıntıyı ve mali yükü gören çocuklarımız artık köylerde yaşamak da durmak da istemiyor. “Asgari ücret ile çalışanlar bile bizden daha huzurlu” diyorlar” dediler. (Haber: Elif BUDAK)
Yorum Yazın