Esnaflar “Şehir AVM Çöplüğü Oldu”

Aksaray’da 2004 yılı ile başlayan zincir market furyasında açılan zincir marketlerin sayısında artış devam ederken son aylarda bu marketlere diğer ulusal kapasitede olan yeni marketlerin eklenmesi ve her geçen gün yeni şube için çalışmalarını sürdürmeleri ayakta kalmaya çabalayan Aksaray’ın yerel esnaflarını yok etme durumuna getirdi.

Özellikle sattıkları ürün çeşitliliği nedeniyle tüm sektörlere büyük zararlar verdiği düşünülen zincir marketlerin nüfus ve şehir büyüklüğü ile sınırlı olması gerektiğini söyleyen yerel esnaflar açıklamalarında; “İlimiz 2000’li yıllarla beraber süpermarket denilen AVM sistemiyle tanışmaya başladı. O yıllarda açılan AVM’ler yerel bazda olduğu ve ürün çeşitliliği bu kadar fazla olduğundan dikkat çekmedi. Her şeyden önce bu marketler yerel olduklarından Aksaray’dan kazandıklarını yine Aksaray’a yatırdıkları için tepki çekmediler. Ancak 2004 yılı ile birlikte zincir veya 3 harflilerde denilen market sistemiyle tanıştık. Aksaray merkezde sınırlı sayıda açılan şubeler ilk etapta bizlere zarar vermese de sonrasında bakkal dükkanı gibi her köşe başında bitmeye başladılar. Geldiğimiz noktada sadece şehir merkezinde 100’den fazla zincir market olmasına rağmen her gün yeni bir tane açılması içinde çalışmalar devam ediyor. Öyle bir hale geldik ki artık birbirleriyle değil kendi şubeleri ile rekabet etmek için bile şube açmaya başladılar.

Bu durum alım gücü sınırlı olan yerel esnafları olumsuz yönde etkiliyor. Aksaray’da hiç kimsenin bir üründen 10 bin adeti tek seferde alma şansı yok ancak bu marketler her şubesine 1 tane ürün alsalar 10 bin adetine pazarlık yapıyorlar. Haliyle bu ürünü imal edenler bizlerin alamayacağı fiyatlara bu kişiler için üretim yapıyorlar. Aradaki ufak farlar bile hemşerilerimizi bu marketlere çekmeye yetiyor.

İlk başta gıda olarak başlanan bu sektör daha sonrasında tüm iş kollarında faaliyet göstermeye başladı. Geline bu süreçte gıda, kozmetik, giyim, ayakkabı, beyaz eşya, züccaciye, hırdavat, mobilya gibi tüm ürünleri satan yani tüm esnafların varlığını tehdit eden bir zincir ile rekabet şansımız yok. Bunlara son olarak ulusal denen bazı süpermarketlerde eklenince biz tamamen yok olma tehdidi ile karşı karşıya kaldık. Yıllardır bizlerin korunması için bazı düzenlemelerin sözü edilir ancak bu söz hiçbir dönemde tutulmadı. Bu zincir marketlere şubeler arasında mesafe ve açılış kapanış saatleriyle ilgili yapılacak düzenleme tamamen unutuldu. Bununla beraber haftada bir gün kapalı kalacak olması da unutuldu. Büyük AVM’lerin şehir dışına yapılma şartları da ne yazık ki unutuldu. Ülkemizin içerisinde bulunduğu gıda enflasyonunun en büyük sorumlusu bunlar olmasına karşılık halen yerel esnafların tamamen yok edilmesine göz yumuluyor diye düşünüyoruz. Çünkü hiçbir yerel esnaf aldığı 1 veya 2 koli ürünler piyasayı belirleyemez ancak bu marketlere bu piyasa tamamen teslim edilirse hangi fabrikanın ne kadar ürün imal edeceğini de bu ürünleri kaç liraya satacaklarını da bunlar belirler. Zincir marketler esnafların boyunlarındaki idam ipidir” dediler. (Haber: E.BUDAK)