Ceylan “Ahilik Geleneğini Yaşatmak İçin Çalışacağız”

15 Temmuz Milli İrade Meydanı’nda düzenlenen Ahilik Haftası kutlama programına Aksaray Valisi Mehmet Ali Kumbuzoğlu, Aksaray Belediye Başkan Vekili Yakup Kadri Perek, Aksaray Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birliği Başkanı Doğan Ceylan, ATSO Başkanı Ahmet Koçaş, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve vatandaşlar katıldı. Törende yılın ahisi seçilen Aşır Derin’e ödül verildi.

Törende konuşan Aksaray ESOB Başkanı Doğan Ceylan “Ahilik, kelime olarak kardeş, eli açık, konuksever ve yiğit anlamlarına gelmektedir. Ahilik teşkilatı ise; 13 yüzyılda Türkler arasında gelişip yaygınlaşan, sanatta ticarette, dayanışma ve yardımlaşmayı esas alan sosyo-ekonomik bir kurumdur. 

Ahilik, iş ahlakını savunan, sermayeyi ve işçinin alın terini koruyan, akıl, ahlak, bilim ve çalışma prensipleri üzerine kurulan günümüzün kooperatifçilik, sendikacılık, sosyal güvenlik, kalite ve fiyat kontrol sistemine benzer yönleri olan bir teşkilattır. Ahiliğin Kurucusu Ahi Evran-ı Velidir. Asıl adı Şeyh Mahmud Nasuriddin’dir. Doğum tarihi kesin olmamakla beraber büyük bir ihtimalle 1171 yılında bugün İran sınırlarında bulunan Hoy şehrinde doğmuştur. Diğer Horasan erleri gibi Anadolu’ya göç ederek Konya, Denizli ve Kayseri’ye yerleşmiş, Kayseri’de ve Kırşehir’de Debbağlık yani Deri İşlemeciliği yapmıştır. Anadolu’nun çeşitli yerlerini gezdikten sonra Kırşehir’e yerleşen Ahi Evran-ı Veli’nin, unvanı Nimetullah olup Ahiler Ona “Sultan Ahi Evran” derlerdi. Asıl hedefi akıl, ahlak, bilim ve çalışma olan Ahiliğin kurucu Ahi Evran-ı Veli aynı zamanda 32 meslek dalının da piridir. Ahilik bu yapısal özelliği ile Anadolu’nun vatanlaşmasında ve Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda büyük rol oynamıştır. Ahi Evran Hazretleri tarafından; Ustalıktan kalfalığa geçen kişilere, bir törenle şed bağlanırdı. Böylece Fütüvvet yoluna giren usta, Ahilik felsefesine göre “Eline, diline, beline sahip ol. Kalbini, kapını, alnını açık tut” ilkesine bağlı kalırdı. Ahilik Teşkilatı, bu felsefesi ile iş ve ticaret hayatı içerisinde yer alanları, doğruluk, güvenilirlik, cömertlik, tevazu gibi temel prensipler şemsiyesi altında birleştirerek, güzel ahlakın ticaret hayatında vazgeçilmez olduğunu mensuplarına her daim telkin etmiştir. Ahi Evran’ın kalbini, kapını, alnını açık tut sözünün ışığında esnaf ve sanatkarlarımız yemediğini yedirmez, giymeyeceğini satmaz, komşusu siftah etmediyse kendine gelen müşteriyi ona gönderir, sokakta kavgayı ayırmaya ilk koşan odur, yol bilmeyene adres tarif eden odur, veresiye defteriyle zorda olana yardım eden yine odur. Doğru ve dürüst ticaretin, üretmenin ve paylaşmanın adı, aynası olan ahilik, yüzyıllardır esnaf ve sanatkarımızda vücut bulmuş, bulmaya da devam edecektir. Her daim hakka ve hakikate tanıklık eden ve daima iyiliği gören gözü, tutan eli olan ecdadımızdan aldığımız bu kutsal emaneti daha da zenginleştirerek, bizden sonraki nesillere aktarmak için çalışıyoruz, çalışmaya da devam edeceğiz. Bu duygularla, Ahilik geleneğini yaşatan ve yaşatılması için gayret gösteren herkese teşekkür ediyorum. Ahiliğin piri Ahi Evran’ı bir kez daha rahmetle anıyor; paylaşmayı, dayanışmayı dürüstlüğü ve cömertliği ilke edinen, hak ve hukuk terazisinde ekmeğini alın teriyle kazanan esnaflarımıza hayırlı ve bereketli kazançlar diliyor, bu etkinliklerde emeği gecen herkese de şahsım ve Oda Başkanlarım adına teşekkür ediyor, Ahilik haftamızın ilimize hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Esnafımızın, sanayicimizin, tüccarımızın, tüm üretici ve müteşebbislerimizin Ahilik Haftası kutlu olsun” ifadelerini kullandı.

Ahilik geleneğinin önemine vurgu yapan Aksaray Valisi Mehmet Ali Kumbuzoğlu ise açıklamasında, “Ahilik Türk esnafının hayat anlayışına ve dünya görüşüne uygun olması sebebiyle daha çok esnaflar arasında gelişmiş olmakla beraber esnaf kolunda da çeşitli meslek erbabını bünyesinde barındıran Ahi Evran’ı Veli önderliğinde Anadolu’da, Anadolu dışında, Balkanlarda ve her yerde sivil bir yapılanmanın temsilciliğini ve öncülüğünü yapmıştır. Medeniyet tarihine kültürümüzün armağan ettiği birçok değer vardır. Bu değerlerden biri de Anadolu’da kök salarak varlığını yüzyıllar boyunca devam ettiren Müslüman Türk toplumunun toplumsal, ekonomik, dini, ahlaki ve kültürel hayatını tanzim eden Ahilik kurumudur. Ahilik kelime itibari ile kardeşlik anlamına geliyor. Bu kavram birbirimize karşı olan yükümlülüğümüzü daha da arttırmış oluyor. Esnaf ve sanatkârlar arasındaki aile kavramını bütünleştirmiş oluyor. Ahilik yardımlaşma, dayanışma geleneği taşıyan bir kurumdur. Ahi sözcüğünün teşkilatının adı olarak kabul edilen bir anlayışın vizyonu da birlik ve beraberlik anlayışına dayanmaktadır. Ahilik günümüzde halen geçerliliğini koruyan bugünün şartlarında bile birçok ülkede sağlanamamış adaletli, verimli ve son derece güzel bir sistemi Türk toplumuna kazandırmış bir kültürdür. Esnaf ve sanatkârlarımız insanlar arasındaki ticari ve toplumsal ilişkilerde dürüstlük, güvenilirlik, saygılı, şefkatli ve cömert olma niteliklerini esas alan bir kurumdur. Tüketici hakları, sivilleşme, kooperatifçilik, çeşitli mesleki kuruluşların varlığı gibi kavramları batıya aktaran birikim Ahilik kültürüdür. Ahilikte din ve tasavvuf çok önemli iki öge konumundadır. Ahiliğin inanç ve kabile sistemi aslında dini prensiplerden başka bir şey değildir. Bakıldığında İslam ahlakı ile ahilik felsefesi birebir örtüşmektedir. İslam anlayışı güzel bir anlayışa sahip olmayı erdem bir fazilet olarak değerlendirmektedir. Ahilikte de yüksek ahlaka sahip olmak temel ögedir. Ahilik yalnızca Türk insanının değil bütün dünya toplumlarının örnek alması gereken bir insanlık ve ahlak sistemidir. Ahi Evran’ın 32 başlık altında sınırlandırdığı Ahilik teşkilatı asırlarca bu topraklarda ticaretin ve dayanışmanın bel kemiğini oluşturmuştur. Dönemin şairlerini referans alan tarihçiler Anadolu’nun Ahiler sayesinde sosyal ve iktisadi bakımdan düzenli mahmur bir yer haline geldiğini kaydederler. Modern dünyanın son yüzyılda keşfettiği çareler bizim Ahi hocalarımızın nizamnamelerinde ayrıntısı ile yer almaktadır. İnsanlığın bugün geldiği nokta, teknolojide ve bilimde kat edilen mesafe asırların birikiminin neticesidir. Bugünkü teknolojiye, bilime, ekonomik ve sosyal düzene asırlar öncesinden zemin hazırlayanlar olmasaydı kendimizi şuan çok farklı ve dramatik bir yerde bulabilirdik. Ahilik haftası vesilesi ile medeniyet tarihine Türk kültürünün armağan ettiği bu güçlü mirasın gelecekte de korunmasını temenni ediyorum. Yılın ahisi başta olmak üzere tüm esnaf ve sanatkarlarımızın haftasını kutluyorum ve esnaflarımızdan gurur duyuyorum” ifadelerine yer verdi. (Haber/Fotoğraf: S.OLGUN)